wpływ dokumentów
  • Wpływ dokumentu
    25.12.2016
    25.12.2016
    Pracuję w korporacji, w której powszechnie używa się sformułowań typu data wpływu dokumentu, 30 dni od wpływu ostatniego dokumentu itp. Czy to forma poprawna?
    Moim zdaniem poprawny jest zwrot data wpłynięcia, a powyższe to jakiś rodzaj nowomowy.
  • dopełniacz i/lub biernik

    14.01.2023
    30.07.2021

    Szanowni Państwo,

    W pracy zaliczeniowej użyłam zdania „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego.”

    Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.”

    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)

    Dziękuję,

    Karolina

  • kursywą czy w cudzysłowie?
    24.10.2007
    24.10.2007
    Szanowni Państwo!
    W anglojęzycznych publikacjach naukowych obowiązuje zasada, że tytuły książek piszemy kursywą, a tytuły np. opowiadań, wierszy, artykułów, słowem krótkich, niewydawanych samodzielnie tekstów – w cudzysłowie. Niektórzy tłumacze, a nawet wydawcy, stosują tę zasadę także w Polsce. Tymczasem mnie uczono, że wszystkie tytuły (prócz tytułów czasopism, które mogą być w cudzysłowie) pisze się kursywą. Jak jest naprawdę?
  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • do Sadłogoszcza czy do Sadłogoszczy?

    27.07.2022
    27.07.2022

    Szanowni Państwo,

    proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.

    Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

    Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.

    W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

    Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?

  • kawmistrz
    29.06.2020
    29.06.2020
    Witam
    Proszę o odpowiedź dotyczącą słowa znalezionego w archiwach kościelnych a dotyczących zawodu wykonywanego przez mieszkańca wioski osadników olęderskich. tekst brzmi:
    We wsiach olęderskich kawę palono w domu w specjalnie do tego przystosowanych piecykach. Ziarna kawy kupowano prawdopodobnie u dostawców lokalnych dostawców. W Świniarach mieszkał w 1818 roku Marcin Ratz którego w dokumentach określano mianem Kawimistrz: APP Księgi Stanu Cywilnego Parafii Czermno z roku 1819.
    Chodzi o słowo „Kawimistrz” z moich analiz wydaje się że może dotyczyć osoby wypalającej kawę i sprzedający mieszkańcom wioski.
    Z poważaniem
    Adam Musiatewicz
  • konwencja wiedeńska, konwencja waszyngtońska
    25.04.2003
    25.04.2003
    Jak pisać nazwy dokumentów utworzone od miejsc ich powstania? Czy uzasadniona jest często spotykana pisownia Konwencja Wiedeńska, Konwencja Waszyngtońska itp., czy też należałoby pisać Konwencja wiedeńska, Konwencja waszyngtońska, a może obydwa wyrazy małymi literami?
    Serdecznie pozdrawiam
    Waldemar Gajaszek
  • LaTeX (ponownie)

    22.03.2017
    22.03.2017

    Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).

    Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].


    Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).

    Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).

    Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.

    Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?

    Maciej St. Zięba

  • maladaptacja

    8.02.2023
    8.02.2023

    Szanowni Państwo,

    zwracam się z zapytaniem, czy słowo maladaptacja/maladaptacyjny ma już status słowa spolszczonego?

    Słowo maladaptacja pojawia się w różnych artykułach/dokumentach w internecie, ale nie są to strony związane z poprawnością językową, więc mam wątpliwość co do jego stosowania. Kto decyduje, że jakieś słowo jest spolszczone i jaką przybiera formę?

  • nazwa na dyplomie
    4.11.2014
    4.11.2014
    Niedawno zdobyłem dyplom studiów magisterskich, na tym dyplomie z niewiadomych mi przyczyn nazwa kierunku jest napisana wielką literą Ekonomia, tak samo wielką literą jest napisana specjalność Ekonomika transportu. Proszę o odpowiedz czy jest to błąd, czy może jakaś nieznana mi zasada pisowni z wielkiej litery?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego